อเล็กซานเดอร์ คาร์ตไรต์ (Alexander Joy Cartwright, 17 เมษายน พ.ศ. 2363 – 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2435) วิศวกรชาวอเมริกันผู้คิดค้นกีฬาเบสบอล สมาชิกทีมกีฬา "นิวยอร์กนิกเกอร์บ็อกเกอร์" ซึ่งเป็นกีฬาที่ใช้ไม้ตีลูกบอล เดิมเรียก "ทาวน์เกม"
ในปี พ.ศ. 2388 คาร์ตไรต์และกรรมการในสโมสรนิวยอร์กนิกเกอร์บ็อกเกอร์ได้ร่างกฎการเล่นขึ้นใหม่ แปลงการเล่นกีฬาในสนามกลางแจ้งนี้ให้ละเอียดอ่อนและให้น่าสนใจสำหรับผู้ใหญ่มากขึ้น ทีมสโมสรนิวยอร์กนิกเกอร์บ็อกเกอร์ได้ทำการแข่งขันโดยใช้กฎใหม่ที่ร่างขึ้นนี้เป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 19 มิถุนายน พ.ศ. 2389 ผลคือทีมสโมสรนิวยอร์กนิกเกอร์บ็อกเกอร์แพ้ 23-1
ในปี พ.ศ. 2392 คาร์ตไรต์ได้ย้ายจากนิวยอร์กไปทำเหมืองทองคำในแคลิฟอร์เนีย หลังการล้มป่วย คาร์ตไรต์ได้อพยพไปอยู่ฮาวายกลายเป็นพลเมืองฮาวายในเวลาต่อมาและประสบความสำเร็จทางธุรกิจ ที่โฮโนลูลูนี้เองที่คาร์ตไรต์ได้ตั้งสโมสรเบสบอลขึ้นเป็นครั้งแรกโดยรวมทีมเบสบอลต่างๆ ที่เขาสร้างขึ้นทั่วฮาวายเข้าร่วมแข่งขัน สโมสรฮาวายของคาร์ตไรต์กลายเป็นแบบอย่างของสโมสรเบสบอลสมัยใหม่ต่างๆ ที่แพร่หลายเป็นกีฬาเป็นที่นิยมกันมากที่สุดชนิดของสหรัฐฯ ในปัจจุบัน
